1. |
Наслов на наставниот предмет |
РАДИОХЕМИЈА |
|||||||||||||||
2. |
Код |
ХМ-834 |
|||||||||||||||
3. |
Студиска програма |
Сите студиски програми на хемија |
|||||||||||||||
4. |
Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) |
Институт за хемија |
|||||||||||||||
5. |
Степен (прв, втор, трет циклус) |
прв |
|||||||||||||||
6. |
Академска година / семестар |
IV/VIII |
7. |
Број на ЕКТС кредити |
4 |
||||||||||||
8. |
Наставник |
Проф. д-р Владимир Ивановски |
|||||||||||||||
9. |
Предуслови за запишување на предметот |
Физичка хемија 1, 2; Структура на атоми и молекули |
|||||||||||||||
10. |
Цели на предметната програма (компетенции): Студентите треба да се стекнат со основните знаења за процесите на радиоактивни трансформации, структурата на јадрото, нуклеарните реакции, хемиските реакции под дејство на радиоактивно зрачење, радиоактивните загадувачи и дозиметрија. |
||||||||||||||||
11. |
Содржина на предметната програма: 1)Увод. Откритие на радиоактивноста. 2) ЗАКОН ЗА РАДИОАКТИВНОТО РАСПАЃАЊЕ (математичка формулација, изведување, низи од природно радиоактивни елементи, вештачка радиоактивност). 3) РАВЕНКИ НА ПОРАСТ И ОПАЃАЊЕ НА АКТИВНОСТА (експоненцијална зависност, пораст на радиоактивните производи, определување на полувремиња на трансформациите). 4) АТОМСКО ЈАДРО (структура на атомот и на јадрото, нуклеони, својства на јадрото, енергија на сврзување, семиемпириски равенки, систематика на јадрата). 5) ЕЛЕМЕНТАРНИ ЧЕСТИЦИ (фермиони (лептони, (бариони (кваркови))), бозони), својства на барионите, бозони – разменувачки честици или носители на сила (глуони, фотони, гравитони, W и Z), механизам на заемодејство (размена на честички). 6) НУКЛЕАРНИ СОСТОЈБИ И РАДИОАКТИВНИ ПРОЦЕСИ (стационарни состојби на јадрата, слоест модел за структурата на јадрото и магични броеви, теорија на гама премини и нуклеарна изомерија, бета трансформации, алфа трансформации, тунел ефект). 7) НУКЛЕАРНИ РЕАКЦИИ (модел на течна капка, природа на нуклеарните реакции, енергетика на реакциите, потенцијална и центруфугална бариера, ефикасни пресеци за апсорпција на проектили, еластични и нееластични судири, Борова теорија за нуклеарни реакции, фисија, термални неутрони, ефикасни пресеци за апсорпција на термални неутрони). 8) ДОБИВАЊЕ И ПРОУЧУВАЊЕ НА НУКЛЕАРНИТЕ РЕАКЦИИ (инструментација – циклотрон, извори на гама зраци и рендгенски зраци, извори на неутрони). 9) ХЕМИСКИ РЕАКЦИИ ПОД ДЕЈСТВО НА РАДИОАКТИВНО ЗРАЧЕЊЕ (радиолиза на вода и органски соединенија). 10) РАДИОАКТИВНИТЕ ЕЛЕМЕНТИ КАКО ЗАГАДУВАЧИ НА ЖИВОТНАТА СРЕДИНА (основни дозиметриски методи; радијациона контрола и заштита). |
||||||||||||||||
12. |
Методи на учење: предавања, аудиториски вежби |
||||||||||||||||
13. |
Вкупен расположив фонд на време |
120 часа |
|||||||||||||||
14. |
Распределба на расположивото време |
2+2+0 часа неделно (предавања 30 часа, нумерички вежби 30 часа) |
|||||||||||||||
15. |
Форми на наставните активности |
15.1. |
Предавања- теоретска настава |
30 часа |
|||||||||||||
15.2. |
Вежби (аудиториски), семинари, тимска работа |
30 часа |
|||||||||||||||
16. |
Други форми на активности |
16.1. |
Проектни задачи |
|
|||||||||||||
16.2. |
Самостојни задачи |
10 часа |
|||||||||||||||
16.3. |
Домашно учење |
50 часа |
|||||||||||||||
17. |
Начин на оценување |
||||||||||||||||
17.1. |
Тестови: колоквиум – задачи.потребен мин. 13 бода колоквиум – теорија, потребен мин. 13 бода Испит – задачи, потребен мин. 26 бода Испит – теорија, усмено испрашување ВКУПНО (испит или два колоквиума) |
25 бода 25 бода 50 бода 50 бода 100 бода |
|||||||||||||||
17.2. |
Семинарска работа/проект (презентација) |
|
|||||||||||||||
17.3. |
Активност и учество |
|
|||||||||||||||
18. |
Kритериуми за оценување (бодови/ оценка) |
до 50 бода |
5 (пет) (F) |
||||||||||||||
од 51 до 60 бода |
6 (шест) (E) |
||||||||||||||||
од 61 до 70 бода |
7 (седум) (D) |
||||||||||||||||
од 71 до 80 бода |
8 (осум) (C) |
||||||||||||||||
од 81 до 90 бода |
9 (девет) (B) |
||||||||||||||||
од 91 до 100 бода |
10 (десет) (A) |
||||||||||||||||
19. |
Услов за потпис и полагање на завршен испит |
присуство на предавања и изработени вежби |
|||||||||||||||
20. |
Јазик на кој се изведува наставата |
Македонски |
|||||||||||||||
21. |
Метод на следење на квалитетот на наставата |
Анонимна институтска анкета, разговор со студентите |
|||||||||||||||
22.
|
Литература |
||||||||||||||||
22.1. |
Задолжителна литература |
||||||||||||||||
Ред.бр |
Автор |
Наслов |
Издавач |
Година |
|||||||||||||
1. |
G. Fridlander, J.W. Kennedy |
Nuklearna i radiokemija |
Naučna knjiga, Beograd |
1962 |
|||||||||||||
2. |
Владимир Ивановски |
Интерна скрипта |
|
|
|||||||||||||
3. |
|
|
|
|
|||||||||||||
22.2. |
Дополнителна литература |
||||||||||||||||
Ред.бр |
Автор |
Наслов |
Издавач |
Година |
|||||||||||||
1. |
W. Loveland, D.J. Morrissey, G.T. Seaborg |
Modern Nuclear Chemistry |
Wiley-Interscience, New-Jersey |
2006 |
|||||||||||||
2. |
А.К. Пикарев |
Современная радиационная химия |
Наука, Москва |
1985 |
|||||||||||||
3. |
|
|
|
|